pl 
en
Twoje dziecko z poprzednich rozmów już powinno wiedzieć, że masz sporo wydatków, w tym utrzymanie mieszkania i całej rodziny. Ciekawe, czy przeszło mu przez myśl, że dokładasz się też w jakimś stopniu do tworzenia infrastruktury czy pensji pracowników publicznych. Myślę, że warto dziecku uświadomić, że to też nie jest za darmo.
Będąc gdzieś z dzieckiem na mieście, możesz zacząć tak:
- Mogliby w końcu wyremontować te drogi! Płacę przecież podatki - zaczynasz.
- Jakie podatki? Znowu coś musisz płacić? - dopytuje dziecko.
- Podatki to opłata na rzecz państwa, którą płacę na różne sposoby. Część podatków moja firma zabiera od razu z mojego wynagrodzenia, inne płacę, gdy coś kupuję. Nie będę wchodzić w szczegóły, bo to dość skomplikowane. Ważne jest to, że podatki są obowiązkowe i nie da się od nich wykręcić, choć chyba każdy by chciał.
- Ale po co są podatki? Żeby wyremontować drogi? - zaczyna się domyślać dziecko.
- Nie tylko. Z podatków państwo opłaca to, z czego korzystają wszyscy. Inaczej mówiąc - to taka zrzutka wszystkich mieszkańców kraju, aby kupić coś, co może każdemu służyć. Mówiłam ci o drogach. Wiadomo, że nie jechałam i prawdopodobnie nie będę jechać każdą drogą w naszym kraju, ale mam taką możliwość, jeśli jest sfinansowana z podatków. Z tych pieniędzy państwo opłaca też chodniki, oświetlenie, utrzymanie parków, placów zabaw i wiele innych rzeczy, z których można na co dzień korzystać bezpłatnie. Państwo płaci też za wykonywanie niektórych zawodów.
- Jakich? Myślałem, że każdy pracuje w jakiejś firmie - odpowiada zaskoczone dziecko.
- Najczęściej tak, ale za niektóre prace płaci państwo, żeby można było z nich bezpłatnie korzystać. Może się zdziwisz, ale z podatków płacona jest pensja nauczycieli, policjantów, strażaków, lekarzy, pielęgniarek, urzędników, a nawet... żołnierzy.
- Nieźle! Tylko po co utrzymywać żołnierzy, przecież nie ma wojny - dziwi się dziecko.
- To prawda, ale jednym z zadań państwa jest dbanie o bezpieczeństwo kraju, dlatego na wszelki wypadek trzeba mieć swoją armię i ją utrzymywać nawet w czasach pokoju. Poza tym żadna firma nie zatrudniłaby żołnierzy, bo z tego nie ma zysku, a każde przedsiębiorstwo działa po to, aby zarabiać pieniądze. Zresztą gdyby państwo nie zapewniało bezpłatnej edukacji czy dostępu do lekarzy, niektórych ludzi nie byłoby na to po prostu stać - tłumaczysz.
- To dlaczego nie wyremontowali tej drogi, tak jak mówiłaś na początku? Ktoś nie zapłacił podatku? - dopytuje dziecko.
- Państwo finansuje tak wiele różnych spraw, że czasami na niektóre brakuje pieniędzy lub nie można ich od razu wykonać. Zdarza się też, że niektórzy chcą ominąć płacenie podatków, bo wolą te pieniądze zachować dla siebie. Są jednak instytucje, które nadzorują, czy każdy płaci podatki i czy robi to w odpowiedniej wysokości. Na dłuższą metę nie da się oszukać państwa. Jak wiesz, każde kłamstwo prędzej czy później wyjdzie na jaw - przekonujesz.
- I przez takich ludzi musimy jeździć po dziurawej drodze - stwierdza dziecko.
Ania Sadowska, autorka bloga aniasadowska.com
